Mirastan Mal Kaçırma İptali Davası

Muris Muvazaası

Mirasçılardan Mal Kaçırma (Muris Muvazaası)

Muris muvazaası, mirasbırakan kiÅŸilerin mallarını mirasçılarından kaçırması halinde açılacak davadır. Gerçekten de mirasbırakan kiÅŸiler, ölümlerine yakın dönemlerde mirasçılarından mal kaçırma arzusu ile taşınmazlarını mirasçılarına devretmekte, diÄŸer mirasçılarını miras paylarından mahrum bırakmaktadır. Nitekim taşınmazların satışında ya bedel ödenmemekte ya da tapu dairesi ile gerçekte ödenen bedel arasında fark olmaktadır. Günümüzde özellikle kız çocuklarının mirastan pay almaması için sıkça yapılan muvazaa iÅŸlemleri hukuki açıdan bir ÅŸey ifade etmemekte, ilgili dava açıldığı takdirde mirasçılar hakları olan miras paylarına kavuÅŸabilmektedir.

Genel Olarak Muris Muvazaası

Muris muvazaasında ; mirasçı gerçekte tapulu taşınmazını mirasçısı olan kiÅŸiye devretmek istemektedir. Fakat diÄŸer mirasçılarını mirasından yoksun bırakmak amacıyla ; aslında bağışlama olan arzusunu tapu dairesinde satış olarak göstermektedir. Bu ÅŸekilde taşınmazını satmış olan mirasbırakan, diÄŸer mirasçılarını mirastan uzak tutma gayesi taşır. Muris muvazaasının varlığı halinde muris muvazaasına dayalı olarak tapu iptali ve tescili davası açılacak ve mirasçıların hakları bu ÅŸekilde korunmaya çalışılacaktır.

Muris muvazaasının varlığı halinde Yargıtay’ın 01/04/1974 – ½ sayılı Ä°nançları BirleÅŸtirme Kararı doÄŸrultusunda ; miasçılar dava açarak resmi sözleÅŸmenin muvazaa nedeniyle geçersizliÄŸinin tespitini ve tapu kaydının iptalini isteyebilirler. Burada bahsi geçen mirasçıların saklı paylı olup olmamaları önemli deÄŸildir. Mirasçı sıfatını taşıyan her kimse bu davayı açabilecektir. Yukarıda bahsettiÄŸimiz Ä°nançları BirleÅŸtirme Kararında ÅŸu ifadeler kullanılmıştır : ‘ özellikle küçük kırsal bölgelerde kız çocuklarını mirastan mahrum etmek amacıyla muris erkek çocuÄŸu ile anlaÅŸarak gerçekte bağışlamak istediÄŸi malvarlığını, kötüniyetle satış göstermek suretiyle devir iÅŸlemi gerçekleÅŸtirmektedir. Bunun yanında eÅŸin ölümü veya boÅŸanma sebebiyle yeniden evlenen erkek, önceki eÅŸinden olma çocuklarını sonraki eÅŸin etkisiyle mirastan mahrum etmek amacıyla sonraki çocuklara gerçekte bağışlamak istediÄŸi malvarlığını satış göstermek suretiyle onlara intikal ettirmektedir. Bu türlü muvazaalı tasarruflar karşısında gerek kız çocuklarını erkek çocuklarla eÅŸit miras hakkına kavuÅŸturmak ve gerekse murisin çocukları arasında eÅŸitliÄŸi saÄŸlamak amacıyla muvazaa hukuksal nedenine dayanarak dava açabilme hakkına sahiptirler ’ denilmiÅŸtir.

MURÄ°S MUVAZAASINA DAYALI TAPU Ä°PTALÄ° VE TESCÄ°LÄ° DAVASI

Muris Muvazaası Davasını Kimler Açabilir ?

Muris muvazaasına dayalı olarak açılacak tapu iptali ve tescili davalarında dava açmakta hukuki yararı bulunan ve mirasçı sıfatına sahip olan kimseler davacı olabilirler. Bu davanın açılmasında mirasçılar ifadesine ÅŸu grupları dahil edebiliriz :

• Yasal Mirasçılar
• Atanmış Mirasçılar
• Evlatlıklar ve onun alt soyu

Burada davayı açacak mirasçı, davayı tek başına açabileceÄŸi gibi diÄŸer mirasçılarla birlikte de açabilecektir.

Muris Muvazaası Davasını Kimler Açamaz ?

Muris muvazaasına dayalı olarak açılacak tapu iptali ve tescili davalarında bazı kiÅŸiler dava açma haklarını kaybetmiÅŸ olmaktadır. Bu kiÅŸiler :

• Mirası Reddeden KiÅŸiler (Reddi Miras Hali)
• Miras Hakkından Feragat SözleÅŸmesiyle Vazgeçen KiÅŸiler
• Mirastan Çıkarılan KiÅŸiler

Muris Muvazaası Davası Kimlere Karşı Açılır ?

Muris muvazaasına dayalı olarak açılacak tapu iptali ve tescili davalarında davalı sıfatı önem taşımaktadır. Bu davalarda davalı ; taşınmazı mirasbırakandan devralan kiÅŸi olacaktır. Bu kiÅŸi ölmüÅŸ ise bu dava ölenin mirasçılarına veya aynı taşınmazı kötüniyetli olarak devralan 3. kiÅŸilere karşı açılacaktır.

 Muris Muvazaası Davasında Yetkili Mahkeme

Muris muvazaasına dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescili davalarında genel yetki kuralları geçerli olacaktır. Buna binaen ilgili dava taşınmazın baÄŸlı bulunduÄŸu yerleÅŸim yeri mahkemesinde açılacaktır.

Muris Muvazaası Davasında Görevli Mahkeme

Muris muvazaasına dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescili davalarında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Nitekim görevli mahkeme eski usül kanununda taşınmazın deÄŸerine göre belirlense de Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile bu ayrım kalkmış, malvarlığına iliÅŸkin davaların Asliye Hukuk Mahkemelerinde görüleceÄŸi belirtilmiÅŸtir.

Muris Muvazaasına Dayalı Tapu Ä°ptali ve Tescili Davası Ne Zaman Açılır ?

Mirasbırakan anne babanız veya mirasbırakacak her kimse, ÅŸayet mallarının size kalmaması için taşınmazını baÅŸka bir mirasçıya satmış ise açılacak dava muris muvazaasına dayalı olarak tapu iptali ve tescili davasıdır. Burada davanın ne zaman açılacağı sorun teÅŸkil etmektedir. Bu tür davalarda, davanın açılması için belirlenmiÅŸ bir zamanaşımı süresi söz konusu deÄŸildir. Yargıtay’ın da kararlarında belirtildiÄŸi üzere bu tür davalarda zamanaşımı veya hak düÅŸürücü sürenin uygulama olanağı bulunmamaktadır.

Her ne kadar hak düÅŸürücü süre veya zamanaşımının olmadığından bahsetsek de muris muvazaasına dayalı tapu iptali ve tescili davası ancak mirasbırakanın ölümünden sonra açılabilir. Mirasbırakan kiÅŸi hayatta iken bu davanın açılmasının imkanı yoktur.

Muris Muvazaasında Zamanaşımı ve Hak DüÅŸürücü Süre

Muris muvazaası yapısı itibariyle zamanaşımı veya hak düÅŸürücü sürenin uygulanamayacağı dava türüdür. Nitekim Yargıtay da kararlarında bu hususu hep vurgulamış olup bu tür davaların süreye tabi kılınmaksızın her zaman ileri sürülmesinin olanaklı bulunduÄŸunu belirtmiÅŸtir. Ä°ÅŸbu nedenle muris muvazaasına dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescili davası herhangi bir zamanaşımı veya hak düÅŸürücü süreye tabi deÄŸildir.       

Muris Muvazaası Davasında Dava Süreci 

Muris muvazaasına dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescili davalarında esas olarak araÅŸtırılan husus murisin gerçek iradesidir. Nitekim murisin iradesi satışa yönelik de olabilir. Bu hususun belirlenmesinde murisin mali durumu, devralan mirasçının mali durumu ilk olarak araÅŸtırılacak hususlardır. Yargıtay Kararlarında dikkat edilen kriterleri ÅŸu ÅŸekilde sıralayabiliriz :

• Yörenin gelenekleri (O bölgede kızların mirastan pay almayacağına dair genel bir kanı söz konusu ise)
• Toplumsal eÄŸilimler
• Mirasbırakanın sözleÅŸmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin olup olmadığı
• Davalının ekonomik gücü
• Mirasbırakanın ekonomik gücü
• Satış bedeli ile gerçek bedel arasındaki fark
• Aile içi iliÅŸkiler

Yukarıda sayılan hususların irdelenmesi ile birlikte mirabırakanın gerçek iradesi saptanmaya çalışılacaktır. Mirasbırakanın gerçek iradesinin tespiti ile birlikte yapılan satış iÅŸleminin gerçekten bir satış mı yoksa bağış mı olduÄŸu tespit edilecek, yapılan tasarrufun muvazaa olup olmadığı neticelenecektir.

Muris Muvazaası Davasında Deliller 

Muris muvazaasına dayalı olarak açılan Tapu Ä°ptali ve Tescili davalarında, davacı taraf mirasbırakanın kendilerinden mal kaçırdığını her türlü delille ispat edebilir. Nitekim Hukuk Genel Kurulu da vermiÅŸ olduÄŸu bir kararında mirasçıların muvazaa iddialarını her türlü delille ispatlayabileceÄŸini belirtmiÅŸtir.

Hangi Hallerde Muris Muvazaasından Bahsedilebilir ?

Uygulamada sıkça karşılaÅŸtığımız muris muvazaası hallerini sıralamak gerekmektedir. Nitekim yurttaÅŸlar hangi hallerde mirastan pay alabileceklerini bilememektedir. Ä°ÅŸbu nedenle ÅŸu hallerde mirasçılar, mirastaki paylarının kaçırıldığından bahisle dava açabilmektedirler :

• Babanın veya annenin, taşınmazını (ev, arsa, apartman, daire, baÄŸ, bahçe vs.) mirasçılardan birisine devretmesi/satması halinde,
• Babanın, taşınmazını önceki evliliÄŸinden olan çocuklarına devretmesi/satması halinde,
• Babanın, taşınmazını ikinci evliliÄŸinden olan eÅŸine veya çocuklarına devretmesi/satması halinde,
• Babanın, taşınmazını kız çocuklarından kaçırarak erkek çocuklara devretmesi/satması halinde,
• Babanın, taşınmazını ikinci eÅŸine devretmesi/satması halinde vb.

Bu hallerde muris muvazaasından bahsedilebilir. Mirasçılardan mal kaçıran mirabırakan kiÅŸiler yoÄŸunluklu olarak bu ÅŸekildeNitekim bugün bize baÅŸvurusunu gerçekleÅŸtiren müvekkiller yoÄŸunluklu olarak ‘babam taşınmazını kardeÅŸime satmış, ikinci eÅŸine satmış, ilk eÅŸinden olma çocuklarına satmış, ikinci eÅŸinden olma çocuklarına satmış’ vb. cümlelerle baÅŸvurularını gerçekleÅŸtiriyorlar. Ä°ÅŸbu nedenle böyle bir devir iÅŸlemi söz konusu ise muris muvazaasına dayanarak tapu iptali ve tescili davası açmak yerinde olacaktır.

Vekaletname Bilgileri 

Mirastan mal kaçırma iÅŸlemlerine dair açılacak muris muvazaası nedeniyle tapu iptali ve tescili davalarını Ortaç Aktar Hukuk ve Danışmanlık ile birlikte yürütmek isteyen siz müvekkillerimiz noterden vekaletname çıkarmak zorundadırlar.