Araç değer kaybı
ARAÇ DEÄžER KAYBI – TRAFÄ°K SÄ°GORTASI
Araç deÄŸer kaybı davası, deÄŸer kaybı hesaplaması, araç deÄŸer kaybı baÅŸvurusu, deÄŸer kaybı dilekçesi, deÄŸer kaybı ÅŸartları gibi sorular trafik kazası geçiren sürücülerin merak ettiÄŸi konulardan birisidir. Araç deÄŸer kaybı baÅŸvurusu hakkında bilinmesi gerekenler;
ARAÇ DEÄžER KAYBI ÅžARTLARI
Araç deÄŸer kaybı baÅŸvurusu yapabilmek için belirtilen ÅŸartları saÄŸlamanız gerekmektedir. Kaza sonucu araçta oluÅŸan her hasar deÄŸer kaybı oluÅŸturmamaktadır. Belirtilen ÅŸartları saÄŸlamadığınızda aracınızın deÄŸer kaybını alamayabilirsiniz.
- Trafik kazasında kusurun tamamının (yüzde yüz, % 100 kusur) sizde olmaması gerekmektedir. Kazada % 100 kusurlu olduÄŸunuz durumda deÄŸer kaybı talep edemezsiniz. Ancak diÄŸer durumlarda kusurlu bile olsanız araç deÄŸer kaybı alabilirsiniz. Genel olarak sürücüler kendi kusurlarına karşılık gelen kısım için tazminat talebinde bulunamazlar. ÖrneÄŸin % 25 kusurlu olduÄŸunuz durumda araç deÄŸer kaybının % 75’lik kısmını sigortaya baÅŸvururak alabilirsiniz. Ancak araç deÄŸer kaybının % 25’lik kısmını talep edemezseniz.
- Araç deÄŸer kaybı baÅŸvurularında 2 yıllık zaman aşımı süresi vardır. Bundan dolayı deÄŸer kaybının tahsili için kaza tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde deÄŸer kaybı baÅŸvurusu yapmanız gerekir. Aksi takdirde deÄŸer kaybı baÅŸvuru hakkını kaybetmiÅŸ olursunuz.
- Aracın hasar gören bölgesinin daha önceden bir onarım görmemiÅŸ olması gerekir. Örnek olarak; daha önceden baÅŸka bir kaza sebebiyle boyanan bir parçanın daha sonra yeni bir kaza sebebiyle tekrar boyanması deÄŸer kaybı oluÅŸturmaz. Ancak bu parçanın deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ olması deÄŸer kaybına sebep olabilir.
ARAÇ DEÄžER KAYBI NEDÄ°R
Araç deÄŸer kaybı, meydana gelen trafik kaza sonrası hasar gören aracın ikinci el piyasa fiyatına göre deÄŸer kaybetmesidir.
Kazanın ardından tamir edilen araç, düzgün bir ÅŸekilde onarım görüp eski haline geri dönse bile sigorta ÅŸirketlerince SBM (Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi) – TRAMER (Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi) adı verilen sisteme aracın kaza bilgileri ve hasar durumu iÅŸlenmektedir. Bundan dolayı kazalı arabanın satış fiyatı ikinci el araba piyasa koÅŸulları gereÄŸi, kaza öncesi belirlenen satış fiyatından her durumda daha düÅŸük olacaktır. Bu aradaki fiyat farkı trafik kazası nedeniyle hasar alan aracın deÄŸer kaybı bedeli olarak tanımlanmaktadır.
ÖrneÄŸin aracınız trafik kazası nedeniyle saÄŸ kapısının deÄŸiÅŸtiÄŸi veya boyandığı durumda aracınızı eski haline getirseniz bile aracı satarken boyalı veya deÄŸiÅŸen bir parçası olması nedeniyle piyasa koÅŸulları gereÄŸi, kaza öncesi duruma göre daha düÅŸük bir rakama satacaksınız, kaza öncesine göre oluÅŸan bu fiyat farkı kaza nedeniyle araçta oluÅŸan deÄŸer kaybının ifadesidir.
ARAÇ DEÄžER KAYBINI KÄ°M ÖDER
ARAÇ DEÄžER KAYBI KÄ°MDEN Ä°STENÄ°R
Kaza sonrası araçta deÄŸer kaybı oluÅŸtuÄŸu durumda, deÄŸer kaybının karşılanması için trafik sigortası devreye girmektedir. Kazada kusursuz taraf, kusurlu sürücünün trafik sigortasından deÄŸer kaybını talep etmektedir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Åžartları gereÄŸince hasarlanan araçtaki tamirat sonrasındaki deÄŸer kaybı trafik sigorta teminatı kapsamındadır. Bundan dolayı pratik uygulamada kusurlu sürücünün kendisinden herhangi bir deÄŸer kaybı talep edilmesine gerek yoktur.
Ancak araç deÄŸer kaybı tazminatında kazada kusurlu bulunan tarafın araç sahibi, sürücüsü ve trafik sigortası müteselsil ve müÅŸtereken sorumludur. Bundan dolayı kusurlu aracın zorunlu trafik sigortası olmadığı durumlarda zararınızın karşılanmasını kusurlu sürücünün kendisinden talep edebilirsiniz.
DEÄžER KAYBI BAÅžVURUSU NASIL YAPILIR
Kazada kusursuz taraf, kusurlu tarafın trafik sigortasından deÄŸer kaybını talep etmektedir. Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce tazminat ödemelerinde istenecek belgelerin tamamı ile birlikte ilgili sigortacıya yazılı baÅŸvuruda bulunması gerekir. Evraklar standart olup, hasarın özelliÄŸine göre ekstra evraklar talep edilebilmektedir.
Araç deÄŸer kaybı baÅŸvurusu için gerekli evraklar;
- Trafik Kazası Tespit Tutanağı (resmi tasdikli sureti veya taraflar arasında tutulmuÅŸ kaza tespit tutanağı, varsa ifade tutanakları veya görgü tespit tutanakları)
- Eksper Raporu (maddi hasara ilişkin ekspertiz yapıldıysa)
- Ruhsat (talep edilen araca ait)
- Hasarlı Araç Resimleri (varsa)
- Araç DeÄŸer Kaybı Dilekçesi (MaÄŸdur araç ruhsat sahibine ait banka hesap bilgilerini banka – ÅŸube adı, Iban numarası içeren talep dilekçesi),
Sigortacının baÅŸvuru tarihinden itibaren en geç onbeÅŸ gün içinde;
- Başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya
- Verilen cevabın talebi kısmen veya tamamen karşılamadığına iliÅŸkin uyuÅŸmazlık olması hâlinde ya da
- Tazminat tutarında anlaşma sağlanamadığı hallerde
Sigortacının merkez veya ÅŸubesinin veya sigorta sözleÅŸmesini yapan acentenin bulunduÄŸu yer mahkemelerinde, kazanın meydana geldiÄŸi yer mahkemesinde ya da zarar görenin ikametgâhının bulunduÄŸu yer mahkemesinde deÄŸer kaybı davası açılabileceÄŸi gibi uyuÅŸmazlığın çözümü için Sigorta Tahkim Komisyonuna da baÅŸvurulabilir.
ARAÇ DEÄžER KAYBI HESAPLAMA
Araç deÄŸer kaybı hesaplaması önceden trafik sigortası genel ÅŸartları ekinde yayınlanan hesaplama formüllere göre hesaplanmaktaydı. Ancak Anayasa Mahkemesinin Karayolları Trafik Kanunu ilgili iptal kararı sonrası genel ÅŸartlarda belirtilen hesaplama hükümleri ortadan kalktı. Artık hesaplamada Yargıtay kararları gereÄŸi kaza tarihindeki hasarsız piyasa deÄŸeri ile aracın kazadan sonra onarılmış haliyle piyasa deÄŸeri arasında oluÅŸan fiyat farkının esas alınmaktadır.
Araç DeÄŸer Kaybı hesabında 2 temel kriter önemlidir.
- Aracın rayiç bedeli – piyasa bedeli
Aracın rayiç bedeli yani piyasa bedeli nasıl belirleniyor? Bu bedeli kasko bedeli ile karıştırmayınız. Bu bedel;
- Aracın model yılı,
- Aracın kilometresi
- Aracın marka ve modeli,
- Aracın trafiÄŸe çıkış tarihi,
- Aracın pazar deÄŸeri baÅŸta olmak üzere çeÅŸitli deÄŸiÅŸkenlere göre belirlenmektedir.
2. Araçtaki hasarın büyüklüÄŸü
Araçtaki hasarın büyüklüÄŸü iÅŸlem gören parça sayısı, boya onarımı, deÄŸiÅŸim yapılan parçanın araçtaki konumu, kullanılan yedek parça türü, parça deÄŸiÅŸiminin nasıl yapıldığı gibi etkenler baÄŸlı olarak eksperler tarafından belirlenmektedir.
KENDÄ°M ARAÇ DEÄžER KAYBI BAÅžVURUSU YAPABÄ°LÄ°R MÄ°YÄ°M?
Öncelikle belirtmek gerekirse araç deÄŸer kaybı baÅŸvurusunu sadece araç ruhsat sahibi veya avukatı baÅŸvuru yapabilir.
Ancak kiÅŸilerin baÅŸvuru prosedürlerine hakim olmaması, sigorta ÅŸirketlerinin genellikle eksik ödeme yapması, maÄŸdurların gerçek deÄŸer kaybını hesaplayamaması, çoÄŸu zaman ayrıntılı hukuki bilgiye sahip olmamaları nedeniyle hakkedilenden daha düÅŸük ödeme almakta yada olumlu sonuç alamamakta hatta bazen de yargılama masrafları ve sigorta ÅŸirketi avukatı masraflarına da ödemek zorunda kalarak zarar etmektedirler.
Aracınızda oluÅŸan deÄŸer kayıpları hakkında hak kaybına uÄŸramamanız gerçek zararınızın yasal yollarla en hızlı ve güvenilir ÅŸekilde karşılanması için profesyonel araç deÄŸer kaybı avukat yardımından faydalanmanız gerekmektedir.
Hem zamandan hem de maddi yönden kar etmek istiyorsanız deÄŸer kaybı konusunda uzman avukat yardımından yararlanmanızı tavsiye ederiz.
ARAÇ DEÄžER KAYBINDA YANLIÅž BÄ°LÄ°NENLER
- Araç deÄŸer kaybı talebi için sürücünün yüzde yüz kusursuz olması gerektiÄŸi ÅŸeklinde bilinen uygulama yanlıştır. Kusur durumunuz % 25, % 50, % 75 bile olsa araç deÄŸer kaybı için baÅŸvurabilirsiniz.
- Araç deÄŸer kaybı için 150.000 km veya 165.000 km sınırı olduÄŸuna dair bilgi yanlıştır. Araç deÄŸer kaybı için bir kilometre sınırı yoktur. Ancak araç kilometresi artıkça aracın piyasa bedeli azalacağı için daha az bir deÄŸer kaybı çıkabilir.
- Araç deÄŸer kaybı baÅŸvurusu yapınca trafik sigortasına daha yüksek prim ödemesi yapılacağı bilgisi de yanlıştır. Araç deÄŸer kaybı baÅŸvurusu trafik sigortası prim ücretini artırmaz.
- Araç deÄŸer kaybı ödemesinin, hasar kaydı sorgulamasında hasar kaydına ilave edildiÄŸi bilgisi de yanlıştır. Araç deÄŸer kaybı kusurlu aracın trafik sigortasından talep edilir. Kendi aracınıza ait hasar sorgulamasında deÄŸer kaybından kaynaklı herhangi bir tutar gözükmez.
DEÄžER KAYBI TALEBÄ° Ä°ÇÄ°N ZAMANAÅžIMI
Araç deÄŸer kaybında zaman aşımı süresi 2 yıldır. Zaman aşım süresi için kazanın gerçekleÅŸtiÄŸi tarihe göre hesaplanır. Aracınızdaki deÄŸer kaybının tahsili için kaza tarihinden itibaren 2 yıl içerisindedeÄŸer kaybı davası açmanız gerekir. Aksi takdirde deÄŸer kaybı baÅŸvuru hakkını kaybetmiÅŸ olursunuz.
Üzerinden iki yıldan fazla zaman geçen kazadan kaynaklı deÄŸer kaybı tahsili, yerleÅŸik Yargıtay kararları ve Sigorta Tahkim Komisyonu hakem kararları gereÄŸi mümkün deÄŸildir.