Haber Detay

İş Kazası Nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat Davası

Ä°ÅŸ kazası; sigortalının iÅŸ yerinde bulunduÄŸu sırada, iÅŸveren tarafından yürütülmekte olan iÅŸ nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına çalışıyorsa yürütmekte olduÄŸu iÅŸ nedeniyle, bir iÅŸverene baÄŸlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak iÅŸ yeri dışında baÅŸka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl iÅŸini yapmaksızın geçen zamanlarda, sigortalıların, iÅŸverence saÄŸlanan bir taşıtla iÅŸin yapıldığı yere gidiÅŸ geliÅŸi sırasında meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hale getiren olaydır.

Ä°ÅŸ kazası geçiren iÅŸçiler meydana gelen kaza nedeniyle iÅŸverene karşı maddi tazminat ve manevi tazminat talepli dava açabilirler.

İş Kazası Halinde Yapılması Gerekenler

Ä°ÅŸ kazasının meydana gelmesiyle birlikte iÅŸçi ve iÅŸverene bazı hususlarda yükümlülükler doÄŸmakta, bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ise tarafların sorumluluÄŸuna neden olmaktadır. Ä°ÅŸ kazası meydana geldiÄŸinde neler yapılması gerektiÄŸine dair yazımızı okuyabilirsiniz : iÅŸ Kazası Halinde Yapılması Gerekenler.

iÅŸ Kazası Halinde Açılacak Davalar Nelerdir ?

Ä°ÅŸ kazasının meydana gelmesiyle birlikte, iÅŸçinin yaralanması, ölümü hallerinde ilgili kolluk birimi ve Cumhuriyet Savcısı gerekli soruÅŸturmayı yaparak ilgililer aleyhine ceza davası açacaktır. Bunun yanı sıra iÅŸçi veya mirasçıları (iÅŸçinin ölümü halinde) tarafından da hukuk davaları açılabilecek, tazminata yönelik talepler istenebilecektir. Görevli ve yetkili mahkemede açılacak maddi tazminat davası ve manevi tazminat davası gibi davalar, iÅŸ kazası temelli olacak ve iÅŸ kazası neticesinde iÅŸçinin uÄŸramış olduÄŸu maddi manevi zararı tazmin etme amacı taşıyacaktır.

Bunun yanı sıra iÅŸ kazası halinde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından açılacak rücu davaları da söz konusudur. Bu davalarda kusurun iÅŸverene ait olması veya üçüncü bir kiÅŸiye veya iÅŸçiye ait olması hallerinde Kurum, ödemiÅŸ olduÄŸu bedeller için rücu edebilecek ve bunu dava konusu yapabilecektir. Netice itibariyle iÅŸ kazası neticesinde açılacak 3 adet dava tipi mevcuttur :

• Ceza SoruÅŸturması ve Ceza Davası
• Maddi ve Manevi Tazminat Davası
• Sosyal Güvenlik Kurumu Tarafından Açılacak Rücu Davalar

  İş Kazası Neticesinde Ceza Soruşturması

  Ä°ÅŸ kazasının meydana gelmesiyle birlikte baÄŸlı olunan kolluk birimine iÅŸveren tarafından bildirim yapılmalıdır. BaÄŸlı olunan kolluk birimi polis olabileceÄŸi gibi jandarma da olabilir. Bildirimin yapılmasıyla birlikte ilgili iÅŸ kazası için dosya açılacak ve kolluk birimleri tarafından tahkikat aÅŸamasına geçilecektir. Burada bir ölümün varlığı halinde dosya ile bizzat Cumhuriyet Savcısı ilgilenecek ve ÅŸayet kusurlu ÅŸahısların tespiti ile birlikte bu kusurlu kiÅŸiler aleyhine ceza davası açacaktır.

  Ä°ÅŸ kazası nedeniyle ölüm meydana gelmesi halinde, ÅŸayet ilgililere kusur atfedilebilmiÅŸse Türk Ceza Kanunu’nun ilgili hükümleri gereÄŸi ceza davası açılacak ve ÅŸirket yetkilileri ve sorumlulukları tespit edilen ÅŸahıslar sanık olarak yargılanacaklardır.

  Ä°ÅŸ Kazası Neticesinde SGK Tarafından Açılacak Rücu Davaları

  Ä°ÅŸ kazası neticesinde kusur oranlarının belirlenmesi ve iÅŸçiye, üçüncü kiÅŸiye veya iÅŸverene kusur izafe edilmesi söz konusu olacaktır. Bu kusur oranları neticesinde iÅŸçiye, geçirmiÅŸ olduÄŸu iÅŸ kazası neticesinde gerekli yardımlar yapılacak, aylık baÄŸlanacak ve iÅŸçinin maddi açıdan tatmini saÄŸlanmaya çalışılacaktır. Nitekim bu yardım Kurum tarafından karşılanacak ve Kurum da kusurları oranında ilgililere rücu edecektir.

  Ä°ÅŸ kazası neticesinde, iÅŸ kazası geçiren iÅŸçinin sigortasının baÅŸlatılmamış olması, primlerinin yatırılmamış olması vb durumlarda iÅŸ kazası ödenekleri için Kurum gerekli ödemeyi yapacak fakat iÅŸverenin usuli kusurları nedeniyle iÅŸverene rücu etme hakkına sahip olacaktır.

  Ä°ÅŸ kazası neticesinde kusur oranları belirlenirken meydana gelen iÅŸ kazası iÅŸverenin kasti hareketiyle meydana gelmiÅŸ olabilir. Yine iÅŸverenin iÅŸçilerin saÄŸlığını korumaya yönelik düzenlemelere uymaması, mevzuatın gerektirdiklerini yerine getirmemesi nedeniyle de iÅŸ kazası meydana gelmiÅŸ olabilir. Son olarak iÅŸ kazası, iÅŸverenin Türk Ceza Kanunu anlamında suç sayılır bir hareketi nedeniyle de meydana gelmiÅŸ olabilir. Ä°ÅŸte bu üç halde de iÅŸverenin kusurlu olduÄŸu açıktır. Kurum, kusurun iÅŸverende olması nedeniyle iÅŸverene rücu edebilecektir.

  Maddi ve Manevi Tazminat Davası

  Ä°ÅŸ kazası geçiren iÅŸçi, ruhen ve/veya bedenen zarara uÄŸramış olabilir. Ä°ÅŸte ruhen ve/veya bedenen zarar gören iÅŸçinin bu zararını gidermesi adına Türk Borçlar Kanunu gereÄŸince dava açma hakkı bulunmaktadır. Türk Borçlar Kanunu’nun 51 ve devamında düzenlenen haksız fiil neticesinde tazminat maddelerine göre iÅŸ kazası geçiren iÅŸçi ; cismani zarar halinde zararının giderilmesini talep edebilecektir. Bunun yanı sıra ölüm ve bedensel zararlarda zarara uÄŸrayan iÅŸçi bazı giderlerin karşılanmasını talep edebilecektir.

  Ä°ÅŸ kazası nedeniyle açılacak davalardan olan maddi manevi tazminat davası için en önemli belge, SGK müfettiÅŸleri tarafından düzenlenen tutanaklar, belgelerdir. Nitekim SGK müfettiÅŸleri, iÅŸ kazasını yerinde inceleyecek, tarafların ifadelerine baÅŸvuracak, iÅŸ kazası geçiren iÅŸçinin sigorta bilgileri ve çalışma koÅŸulları, maaşı vb. hususlarda bilgi sahibi olacak ve her türlü araÅŸtırmayı yapacaktır. Gerek kusur oranlarının belirlenmesi gerekse de iÅŸçinin iÅŸ gücü kaybının tespit edilmesinde önemli rol oynayacaktır. Ä°ÅŸbu nedenle SGK müfettiÅŸleri tarafından hazırlanan raporlar çok büyük önem taşımaktadır.

  İş Kazası Nedeniyle Maddi Manevi Tazminat Davaları

  Ä°ÅŸçinin iÅŸ kazası geçirmesi sonrasında yukarıdaki esaslar çerçevesinde Kurumca yapılan soruÅŸturma tamamlanır ve buna göre iÅŸ kazası nedeniyle açılacak dava iÅŸ kazası avukatı tarafından tespit edilir. Ä°ÅŸ kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat talepli davalarda aÅŸağıdaki esaslar önemlidir.

  Ä°ÅŸ Kazası Nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat Davalarında Görevli Mahkeme

  Ä°ÅŸ kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davalarında Asliye Hukuk Mahkemeleri (Ä°ÅŸ Mahkemeleri) görevlidir.

  İş Kazası Nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat Davalarında Yetkili Mahkeme

  Ä°ÅŸ kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davalarında iÅŸ kazasının gerçekleÅŸtiÄŸi, yani haksız fiilin gerçekleÅŸtiÄŸi yer mahkemesi yetkilidir. Bunun yanı sıra genel yetki kuralları da geçerlidir.

  Ä°ÅŸ Kazası Nedeniyle Açılacak Maddi ve Manevi Tazminat Davalarında Zamanaşımı

  Ä°ÅŸ kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davalarında zamanaşımı 10 yıl olup bu süre kesin maluliyet raporunun öÄŸrenildiÄŸi günden itibaren iÅŸlemeye baÅŸlayacaktır. Bu sürelerin sona ermesiyle birlikte iÅŸ kazasına baÄŸlı olarak yapılacak tazminat talepleri zamanaşımına uÄŸradığı gerekçesiyle reddedilecektir.

  Ä°ÅŸ Kazalarına Ä°liÅŸkin Tazminat Davalarında Faiz ve Faiz BaÅŸlangıç Tarihi

  Ä°ÅŸ kazası haksız fiil niteliÄŸindedir ve faiz baÅŸlangıç zamanı haksız fiilin meydana geldiÄŸi tarih olarak kabul edilir. Uygulamada ve Yargıtay içtihatlarında iÅŸ kazaları nedeniyle açılan maddi ve manevi tazminat davalarında talep halinde olay tarihinden itibaren faize hükmedilecektir.

  SGK Tarafından Bağlanan Gelirler Maddi Tazminattan Mahsup Edilir Mi?

  Ä°ÅŸ kazası neticesinde meslekte kazanma gücünü yitiren iÅŸçi, açacağı maddi tazminat davası neticesinde bir tazminata hak kazanacaktır. Aynı zamanda iÅŸçi, tazminata hak kazanmasının yanı sıra Kurumca sürekli iÅŸ göremezlik gelirine de hak kazanabilecektir. Hal böyleyken Yüksek Mahkeme ; iÅŸ kazası veya meslek hastalığı sonucu oluÅŸan zararın giderilmesi istemine iliÅŸkin olarak açılan tazminat davaları nitelikçe sigortaca karşılanmayan zararın giderilmesi istemini amaçlamaktadır demektedir. Ä°ÅŸbu nedenle, maddi tazminatın hesabında, Kurumca baÄŸlanan ödeneklerin veya gelirlerin tazminat miktarından mahsup edilmesi gerekliliÄŸi açıktır.

  Ä°ÅŸ Kazası Nedeniyle Ölenin Yakınlarının Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Hakkı

  Destekten yoksun kalma tazminatı, iÅŸ kazası neticesinde ölüm hadisesinin gerçekleÅŸtiÄŸi zaman ortaya çıkacak tazminat türüdür. Nitekim bu tür tazminatın doÄŸası gereÄŸi, iÅŸ kazası veya meslek hastalığı neticesinde bir ölüm meydana gelmeli, müteveffanın (ölenin) yakınlarının bu ÅŸahsın desteÄŸinden yoksun kalacak olmaları gerekmektedir.

  Gerçekten de iÅŸçinin iÅŸ kazası neticesinde ölmesi halinde ; iÅŸçinin varsa eÅŸi, çocukları ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kimseler, iÅŸçinin desteÄŸinden yoksun kalacaklar ve maddi açıdan kayba uÄŸrayacaklar. Destekten yoksun kalma tazminatında ana düÅŸünce, ölen ÅŸahsın yaÅŸamaya devam etmesi halinde ilgililere desteÄŸe devam edecek olmasıdır.

  Ä°ÅŸ Kazasında Üçüncü KiÅŸilerin SorumluluÄŸu ve Tazminata Etkisi

  Ä°ÅŸ kazasının meydana gelmesinde birçok kez üçüncü kiÅŸilerin kusurlu davranışları rol oynamaktadır. Peki üçüncü kiÅŸilerin kusurlu olmaları halinde iÅŸverenin sorumluluk derecesi ne olacaktır ve iÅŸveren, iÅŸçiye ödenecek tazminatlarda kusurlu olan üçüncü kiÅŸilere rücu edebilecek midir ?

  Ä°ÅŸ kazasının meydana gelmesinde ÅŸayet bir üçüncü kiÅŸinin kusuru söz konusu ise ; sigortalıya veya hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılacak ödemelerde, kusurlu üçüncü kiÅŸilere rücu edilebilecektir.

  Peki üçüncü kiÅŸi, iÅŸ kazasında %100 kusurlu ise iÅŸveren tazminattan sorumlu olacak mıdır ? Bu hususa Yargıtay 21. Hukuk Dairesi ÅŸu ÅŸekilde çözüm getirmiÅŸtir : ‘Somut olayda, zararlandırıcı olayda 100 oranında üçüncü kiÅŸi durumunda olan Ä°smail’in kusurlu olduÄŸu açık-seçiktir. Hal böyle olunca, zorlandırıcı olay üçüncü kiÅŸinin tamamen kusurlu davranışı sonucu oluÅŸtuÄŸuna göre, nedensellik bağının kesildiÄŸi, giderek yukarıda sözü geçen Ä°çtihadı BirleÅŸtirme Kararına dayanılarak istihdam eden davalı idarenin sorumluluÄŸuna gidilemeyeceÄŸi ortadadır’ diyerek bu hususu çözümlemiÅŸtir.  Ä°ÅŸbu nedenlerle ÅŸayet üçüncü bir kiÅŸinin %100 oranında bir kusuru söz konusu ise istihdam edenin sorumluluÄŸuna gidilemeyeceÄŸi açıktır.

  Trafik Kazasının İş Kazası Olması Halinde Maddi Manevi Tazminat Talebi

  Meydana gelen bazı trafik kazaları iÅŸ kazası niteliÄŸinde olmakta ve iÅŸ kazası kabul edilerek buna göre tazminat hesaplaması yapılmaktadır. Åžayet meydana gelen trafik kazası bir iÅŸin yapılışı esnasında ve iÅŸverenin tahsis ettiÄŸi bir araçta meydana geliyor ve sigortalı bu kaza neticesinde bedenen veya ruhen zarara uÄŸruyorsa meydana gelen trafik kazası iÅŸ kazası olarak deÄŸerlendirilir. Bu nedenle iÅŸçinin ve iÅŸçi ölmüÅŸ ise yakınlarının iÅŸ kazası nedeniyle tazminat davası açmakta hukuki yararları vardır.

  Trafik iÅŸ kazaları nedeniyle maddi ve manevi tazminat davasına iliÅŸkin yazımızı buradan okuyabilirsiniz.