Korsan Taksi Cezası – Korsan Taksi Araç Bağlanması - Martı TAG

Korsan Taksicilikten-Martı Tag Nedeniyle Araç BaÄŸlanması ve Ceza Kesilmesi (Ek-2/3)Sonrası Dava Yolu ile Tüm Yapılabilecekler
Korsan taksicilik yaptığınız iddiasıyla trafik polisleri tarafından hakkınızda tutanak tutuldu ise; bu Trafik İdari Para Cezasına ve yaptırımına (araç baÄŸlamaya iliÅŸkin) karşı İdari Yargı’da iptal davası açılabilirsiniz. Son zamanlarda taksi lobisisinin de baskısıyla Martı Tag uygulaması ile paylaşımlı yolculuk yapan kiÅŸilere de araç baÄŸlama ve idari ceza kesilmektedir. Buna karşı da bu yazıdaki yasal prosedürü uygulamanız mümkündür. EÄŸer ki aracınıza korsan taksi cezası uygulandıysa, en basit ve sade haliyle izah etmek gerekirse aÅŸağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
- İdari Yargı İptal Davası Açma: Korsan taksi cezasını iptal etmek isterseniz, 2918 Sayılı Kanun’un EK2/3-A maddesine muhalefetten 60 gün süreyle baÄŸlanmışsa, bu iÅŸlemin iptali için idari yargıda dava açmanız gerekmektedir.
- İtiraz Süresi: İdari iÅŸlem sonucunda trafikten men edilen araç 60 gün boyunca kullanılamayacak. Bu iÅŸlemin iptali için baÅŸvurmanız gereken süre içinde (60 gün içerisinde) dava açmalısınız.
- Yetkili Mahkeme: İdari yargıda dava açabilmek için ilgili kanunlara ve yasal düzenlemelere dayanmalısınız. Davayı açacağınız mahkeme, idari yargıya yetkili olan bir mahkeme olmalıdır. Yani mesela eÄŸer araç sahibi Konyalı ise ve mesela araç NiÄŸde’de baÄŸlandı ise baÄŸlamayı yapan trafik ÅŸube nerede ve kim ise onun bulunduÄŸu yerde dava açmak gerekecektir.
Martı Tag Yasal Mı?
Yaklaşık 2.5 yıldır Martı markası ile Taksiciler Odası arasında süren dava sonuçlandı. Bu süre içerisinde Martı Tag’in kapatılmasına yönelik olan karar durdurulmuÅŸ oldu. Bu nedenle Martı Tag ülke içerisinde yasal olarak kullanılabilmekte ve Martı Tag kullanmak herhangi bir cezai uygulamaya sebebiyet vermemektedir. Ayrıca Martı Tag yasal mı? sorusu çok sık sorulduÄŸundan, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi tarafından verilen karar çerçevesinde Martı Tag kullanımının serbest olduÄŸunu söyleyebiliriz.
Araç BaÄŸlanması Davasında Davacı Kim Olacak?
Bu davada birleÅŸik bir idari iÅŸlem söz konusudur. Bu birleÅŸik idari iÅŸlemin ilk adımı “araç sürücüsüne trafik idari para cezası kesilmesi” ikinci adımı da “aracın trafikten 60 gün süreyle men edilmesidir”. Bu birleÅŸmiÅŸ bulunan idari iÅŸlemlerin tarafları da farklı olabilmektedir. Çünkü uygulamada çoÄŸu kez olduÄŸu gibi araç sahibi ile aracı süren kiÅŸiler farklı kiÅŸiler olabiliyor. Hatta çoÄŸu kez araç bir baÅŸkasından kiralanmış bir araç oluyor. Bu hallerde çözüm basit: Davada birden fazla davacı olacak.
Birden fazla hasım ile bu dava açmak size az da olsa risk yaratabilecektir. Dava kimi davacılar yönünden husumet yokluÄŸundan reddedilebilecek. Ancak bu durum sizi çok korkutmasın zira idari yargıda bu iç içe geçme halleri çok yaygın olmasından ve görüÅŸ birliÄŸi saÄŸlamanın imkansız omasından ötürü mahkemece kendiliÄŸinden düzeltilmektedir. Her ÅŸey bir yana davanın kimi davacılar yönünden husumet açısından reddedilmesi hali de karşı vekalet ücreti yönü hariç çok da korkulacak bir ÅŸey deÄŸildir. EÄŸer trafikten men edilen araç sizin için önemli ise bu durumda az bir riske katlanmak isteyebilirsiniz.
Korsan taksicilikten verilen Ek 2/3 Cezasının İptaline Yönelik Dava Dilekçesinde Önemli Ayrıntılar
Trafikten men iÅŸleminin iptali için açılacak davaların aracınızın belgesine ve türüne göre farklılıklar arz edecektir. Normal düz taksi, turizm taksisi ve seyahat acentesi taksisi farklı tür izinler ve farklı tür resmi evraklar ile trafikte seyreden ticari araçlardır. Evvela bu farklılığı belirtmek ve buna göre spesifik ÅŸekilde hukuki mücadeleye giriÅŸmek ÅŸarttır.
Özellikle de idare hukuku kapsamına giren bu itiraz ve dava süreçlerinin profesyonel hukukçu yardımı ile yapılması ve hatasız ÅŸekilde yürütülmesi elzemdir.
Korsan Taksicilik Cezası ve Araç BaÄŸlama Hakkında Örnek Kararlar
Bu konuda yakın zamanda aldığımız emsal “trafikten men iÅŸlemi yürütme durdurma kararını” paylaÅŸmak istiyoruz. Bu karar tüm taksici ve martı tag sürücüleri için emsal olur umarım. Siz de aracınız baÄŸlandı ise bu ÅŸekilde karar alarak sonasında Emniyet’in iligili makamına bir talep dilekçesi yazarak aracınızı alabilirsiniz.
Başkasına kiralanan aracın korsan taksicilikten bağlanması hakkında
Öte yandan, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun yukarıda anılan hükümlerinin deÄŸerlendirilmesinden; aracının izinsiz yolcu taşımacılığında kullanıldığı hususunda bilgi sahibi olduÄŸu saptanan araç sahibi ile ilgili 5326 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 2. fıkrasında yer alan temsil iliÅŸkisinin sonucu olarak temsil edilene de yaptırım uygulanabileceÄŸi, 4. fıkrasında ise tespit edilen temsil iliÅŸkisinin hukuken geçerli olmadığı durumlarda da bu yaptırımın uygulanabileceÄŸinin düzenlenmesi karşısında, aracının izinsiz yolcu taşımacılığında kullanılması hususunda bilgi sahibi olduÄŸunun dosya kapsamından anlaşılması halinde araç sahibine de izinsiz ticari amaçlı taşımacılık fiili için anılan kanunda öngörülen yaptırımın uygulanabilmesinin mümkün olduÄŸu; ancak Kabahatler Kanun’unda yaptırım olarak, idari para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesi ÅŸeklinde iki seçeneÄŸin belirlendiÄŸi; dolayısıyla aracın trafikten men edilmesine iliÅŸkin bir müeyyidenin uygulanmasına olanak saÄŸlayan herhangi bir hükmün iÅŸbu Kanun’da yer almadığı görülmektedir. Buna göre; araç sahibine, aracın sürücüsü tarafından yapılan izinsiz yolcu taşımacılığı faaliyeti nedeniyle trafikten men cezası verilmesi Kabahatler Kanunu’na göre de mümkün olmamakla birlikte, sürücü ile araç sahibinin aralarındaki temsil iliÅŸkisinin ve illiyet bağının dosya kapsamında tespit edilmesi halinde Kabahatler Kanun’u uyarınca araç sahibine de idari para cezası verilebileceÄŸi tabiidir.
Kaldı ki, Anayasa Mahkemesi’nin 11.09.2014 tarih ve E:2014/52, K:2014/139 sayılı kararının gerekçesi incelendiÄŸinde; itiraza konu hükmün Anayasa’ya aykırılığını oluÅŸturan iptal sebebi olarak; kanun koyucunun araç sahibinin sorumluluÄŸunu belirlerken kusursuz sorumluluk esasını benimseyerek, sürücünün hukuka aykırı fiilinden araç sahibinin haberdar olmadığı durumlarda da sürücü ile aynı yaptırımla karşı karşıya kalacak olmasının cezaların ÅŸahsiliÄŸi ilkesine aykırılık oluÅŸturacağının vurgulandığı, bu nedenle “korsan” olarak tabir edilen yasa dışı taşımacılığın yapıldığının tespit edildiÄŸi durumlarda, sürücünün belgesiz veya sahip olduÄŸu belgede belirtilen sınırların dışında olarak ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapmasına izin veren ve yasa dışı taşımacılık yapılmasında kusur sorumluluÄŸu çerçevesinde dahli bulunan araç sahibine de aynı miktarda ceza verilebileceÄŸi, bir baÅŸka tabirle araç sahibinin objektif sorumluluÄŸunun subjektif sorumluluÄŸa dönüÅŸtüÄŸü durumlarda araç sahibinin de hukuka aykırı fiilden sorumlu tutulabileceÄŸi sonucuna ulaşılmaktadır. Kaynak: Danıştay
Araç sahibi farklı olması halinde korsan taksicilik araç baÄŸlanması ve ceza hakkında kısmen kabul kısmen ret kararı
Åžu halde, yasa dışı taşımacılık yaptığı ileri sürülen araç sürücüsünün taşımacılık faaliyeti nedeniyle Anayasa Mahkemesi’nin kararı sonucu oluÅŸan mevzuat uyarınca “Araç Sahibine” trafikten men cezası verilemeyeceÄŸinden, davacı araç sahibi hakkında tesis edilen aracın trafikten men edilmesine iliÅŸkin iÅŸlemde hukuka uyarlık, İdare Mahkemesi kararında bu kısım yönünden hukuki isabet bulunmamaktadır.
Davacılardan araç sürücüsü hakkında tesis edilen 2.400,00 TL idari para cezasına iliÅŸkin iÅŸlemin incelenmesi neticesinde;
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar bu kısım yönünden usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiÅŸtir. (Kaynkak: Danıştay 8. Daire, 2019/3549 Esas, 2022/561 Karar 04.02.2022 tarihli kararı
Sabiha Gökçen’den Kocaeli’ne Yolcu Taşımacılığı Yapan Taksiciye Verilen Korsan Taksi Cezası Hakkında Karar
“Anılan maddenin ilk halinde aracın üretim amacı dışında yolcu veya yük taşımacılığında kullanılması hali için ceza öngörülmüÅŸken, maddeye 31.05.2012 tarihinde kabul edilen 6321 sayılı Kanunla eklenen üçüncü fıkrayla, “korsan” olarak tabir edilen ÅŸehiriçinde ticari amaçlı kayıt dışı yolcu taşımacılığının engellenerek, hem taşımacılık hizmetlerinin düzene sokulması hem de kurallara baÄŸlı olarak yolcu taşımacılığı yapan esnafın haklarının korunmasının amaçlandığı görülmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden; görevli polis memurlarınca düzenlenen 27.08.2012 tarihli tutanakta, davacıya ait 41 T 5122 plakalı araçla Sabiha Gökçen Havalimanından Kocaeli Gölcük’e ücret karşılığında ilgili belediyeden izin veya ruhsat alınmaksızın ticari amaçla yolcu taşımacılığı yapıldığının tespit edildiÄŸinden bahisle dava konusu iÅŸlemlerin tesis edildiÄŸi, davacının, Gölcük ilçesinde ticari plakalı taksi olarak faaliyette bulunduÄŸu, Sabiha Gökçen Havalimanından yolcu alarak Kocaeli iline götürmeye çalıştığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda da bahsedildiÄŸi üzere; 2918 sayılı Kanun’un Ek 2. maddesine 31.05.2012 tarihli deÄŸiÅŸiklikle eklenen üçüncü fıkranın düzenlenme amacı, korsantaşımacılığın engellenmesidir.
Olayda, Kocaeli’nde ticari plakalı taksi iÅŸleten ve Kocaeli Belediyesinden alınmış iÅŸlem tarihinde geçerli olan taksi çalışma ruhsatı bulunan davacının, bir defaya mahsus olarak yapılan tespitle, Sabiha Gökçen Havalimanından aldığı bir yolcunun Kocaeli’ne taşınması iÅŸinde, anılan Kanunun Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında ilgili belediyeden izin ve ruhsat almaksızın faaliyette bulunulduÄŸundan bahsedilemez.
Böylece; davacının yapmış olduÄŸu yolcu taşımacılığı 2918 sayılı Kanun’un Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında bulunmadığından, aksi yorumla tesis edilen dava konusu iÅŸlemde hukuka uygunluk görülmemiÅŸtir.
Bu durumda; dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekirken, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenle, İstanbul 3. İdare Mahkemesi’nin 22/04/2015 günlü, E:2014/396; K:2015/810 sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliÄŸ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeÅŸ) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07.12.2015 tarihinde oybirliÄŸiyle karar verildi. Kaynak: Danıştay 15. Dairesi, Esas: 2015/9095, Karar: 2015/8552
Köprübaşı’ndan alınan yolcuların Görele’ye taşınması nedeniyle korsan taksi cezası ve trafikten men edilmesi hakkında karar
Anılan maddenin ilk halinde aracın üretim amacı dışında yolcu veya yük taşımacılığında kullanılması hali için ceza öngörülmüÅŸken, maddeye 31.05.2012 tarihinde kabul edilen 6321 sayılı Kanunla eklenen üçüncü fıkrayla, “korsan” olarak tabir edilen ÅŸehiriçinde ticari amaçlı kayıt dışı yolcu taşımacılığının engellenerek, hem taşımacılık hizmetlerinin düzene sokulması hem de kurallara baÄŸlı olarak yolcu taşımacılığı yapan esnafın haklarının korunmasının amaçlandığı görülmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden, 29.07.2013 tarihinde Görele İlçesi, Deniz Taksi Durağı’na kayıtlı davacıya ait 28 T 6011 plakalı araç ile Köprübaşı Beldesi’nde bulunan kiÅŸiler tarafından aranması üzerine Köprübaşı’ndan alınan yolcuların Görele’ye taşınması sırasında trafik ekiplerince yapılan denetimde davacının Görele Belediyesi sınırları dışında faaliyette bulunduÄŸundan bahisle dava konusu iÅŸlemin tesis edildiÄŸi, Köprübaşı’nın Görele ilçe belediyesine baÄŸlı bir belde belediyesi olduÄŸu anlaşılmaktadır.
Yukarıda da bahsedildiÄŸi üzere; 2918 sayılı Kanun’un Ek 2. maddesine 31.05.2012 tarihli deÄŸiÅŸiklikle eklenen üçüncü fıkranın düzenlenme amacı, korsantaşımacılığın engellenmesidir.
Olayda, Görele’de ticari plakalı taksi iÅŸleten davacının, bir defaya mahsus olarak yapılan tespitle, Köprübaşı’ndan aldığı yolcuların Görele’ ye taşınması iÅŸinde, izni bulunan belediyeden farklı bir belediyenin sınırları içerisinde yapılan bir taşımacılık olmadığından, anılan Kanunun Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında ilgili belediyeden izin ve ruhsat almaksızın faaliyette bulunulduÄŸundan bahsedilemez.
Böylece; davacının yapmış olduÄŸu yolcu taşımacılığı 2918 sayılı Kanun’un Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında bulunmadığından, aksi yorumla tesis edilen dava konusu iÅŸlemde hukuka uygunluk görülmemiÅŸtir.
Bu durumda; dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekirken, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır. Kaynak: (Danıştay 15. Daire, 2015/1965 Esas, 2015/6021 Karar, 14.10.2015 tarihli kararı)
Yeterli belge olmadığından trafikten men edilme hakkında karar
Yukarıda yer verilen Kanun ve Yönetmelik maddeleri birlikte deÄŸerlendirildiÄŸinde; belediye sınırları içinde karayolu taşımacılığı yapacak olan servis araçlarının güzergâh ile sayılarının UKOME tarafından tespit edileceÄŸi, UKOME tarafından bu hususta alınmış bir izin belgesi ile güzergâh belirleme kararı bulunmayan araçlarla, yolcu taşımacılığı yapılmasının mümkün olmadığı, aksine davranışın 2918 sayılı Kanun’un Ek 2. maddesinde belirtilen müeyyidelerin uygulanmasını gerektirdiÄŸi sonucuna varılmaktadır.
UyuÅŸmazlık konusu olayda her ne kadar, aracın trafik tescil belgesinde kullanım amacının “Yolcu Nakli-Ticari” olarak belirtilmiÅŸ ve davacı adına düzenlenen Turizm Servis Aracı Güzergah Kullanım Belgesi mevcut olduÄŸu anlaşılmakta ise de, davacının aracının trafikten 60 gün süreyle men edildiÄŸi taşımacılığın söz konusu belgeler kapsamında nitelenecek bir taşıma olmadığı ve izinsiz taksi taşımacılığı niteliÄŸinde olduÄŸu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, … plakalı aracın İstanbul BüyükÅŸehir Belediyesi Ulaşım Dairesi BaÅŸkanlığı Toplu Ulaşım Hizmetleri MüdürlüÄŸünce düzenlenen Turizm Servis Aracı Güzergah Kullanım Belgesi kapsamı dışında korsan olarak tabir edilen ticari amaçlı yolcu taşımacılığında kullanıldığı sabit olup, aracın tescil belgesindeki yolcu nakli-ticari nitelik taşımasının anılan taşımacılığın korsan tabir edilen niteliÄŸini deÄŸiÅŸtirmeyeceÄŸi, davacının sahip olduÄŸu belgelerin iÅŸleme konu taşımacılık için yeterli görülmesinin mümkün olmadığı, iÅŸlenen fiil nedeniyle 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek-2/3. maddesi uyarınca trafikten men edilmesine iliÅŸkin … tarih ve … sayılı iÅŸlemde hukuka aykırılık, dava konusu iÅŸlemin iptali yönündeki Mahkeme kararına yönelik istinaf isteminin reddine iliÅŸkin temyize konu … Bölge idare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır. Kaynak: Danıştay 8. Daire, E: 2019/4613 K: 2020/4661 23.10.2020 tarihli kararı
Aracı süren ile araç sahibi farklı olması halinde illiyet bağı yok ise korsan taksicilik cezası verilemeyeceÄŸi hakkında karar
“Kanun’un Ek 2/3. maddesinin anılan karar sonrasındaki haline göre, ilgili belediyeden izin veya ruhsat alınmaksızın belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı olarak yapılan yolcu taşımalarında, araç sahibi ile sürücünün farklı kiÅŸiler olması halinde; araç sahibine idari para cezası verilemeyeceÄŸi ve aracın trafikten men edilemeyeceÄŸi sonucuna ulaşılmıştır.” ( Danıştay 15. Dairesi 2018/1892 E. 2018/6415 K.)
“İtiraz konusu kuralda, sürücü belgesi olmadan araç kullanan kimsenin aynı zamanda araç sahibi olmadığı durumlarda, tescil plakasına da aynı miktar için ceza tutanağı düzenleneceÄŸi belirtilmekte, araç sahibinin kusurunun bulunup bulunmadığı, aracı sürücü belgesi olmayan kiÅŸiye bilerek verip vermediÄŸi deÄŸerlendirilmeden idare tarafından yaptırım uygulanmaktadır. Bu durum ise iÅŸlemediÄŸi bir fiilden dolayı araç sahibine yaptırım uygulanmasına neden olabilecek niteliktedir. Dolayısıyla, sürücü belgesiz araç kullanılması ve sürücünün araç sahibi olmaması halinde tescil plakası sahiplerine sadece ruhsat sahibi olmaları nedeniyle yaptırım uygulanması cezaların ÅŸahsiliÄŸi ilkesine aykırılık oluÅŸturmaktadır.” (Anayasa Mahkemesi’nin 29/11/2012 tarihli ve E.2012/106, K.2012/190 sayılı kararı,)
Araç sahibi ile araç süren farklı olması halinde korsan taksicilik cezası
En çok rent a car firmalarından kiralanan araçlarda karşımıza çıkan bu durumda araç sahibi ile aracı kullanan kiÅŸinin kabahati arasında illiyet bağı aranmalı. Bu illiyet bağı bir ÅŸekilde tespit edilemez ise bu durumda her ne kadar korsan taksicilik cezası kesilse de “araç baÄŸlama idari yaptırımı” uygulanamaz. 60 gün gibi bir süre birçok insan için (özellikle de evden iÅŸe arabası ile gitmek zorunda kalanlar ve arabasını ticari kullananlar için) bir hayli uzun bir süredir. Bu kadar süre araçsız kalmamak için bu haksızlığa uÄŸrayan araç sahiplerinin idari dava yoluna gitmeleri yerinde olacaktır.
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanun Ek 2/3 A maddesinden cihetle; aracı süren kiÅŸiye kesilen ceza, kanunda yer alan “İşleteni veya sahibi, sürücüsünün kendisi olup olmadığına bakılmaksızın aracın bu maddenin üçüncü fıkrasına aykırı olarak kullanılmaması hususunda gerekli tedbirleri almak ve denetimini yapmakla yükümlüdür.” hükmü nedeniyle araç sahibine de kesilirse bundan kurtulmak ÅŸartları mevcut ise mümkündür.
Araç, 2/3 A maddesinin üçüncü fıkrasının;
- a) (a) bendinin ihlali hâlinde altmış gün,
- b) (b) bendinin ihlali hâlinde otuz gün,
- c) (e) bendinin ihlali hâlinde ise on beÅŸ gün süreyle trafikten menedilir.” hükmüne göre men edilse de yürütme durdurma ile bu men iÅŸlemi kaldırılabilir ve araç teslim alınabilir.
Aracın sahibi günlük hayatta akla hayale gelebilecek her türlü tedbiri alsa bile aracının korsan taksi faaliyeti için kullanılmasına engel olamayabilir ve bu çok olaÄŸandır. Bundan ötürü hem ceza hem de bununla beraber araç baÄŸlama idari tedbirinin aracı süren kiÅŸi ile birlikte araç sahibine de uygulanması hali apaçık hali hukuka aykırı olacaktır.
Rent a car firmalarının araçlarını kiralarken muhakkak aÅŸağıda bahsedilen KABİS sistemine bildirim yapmaları gerekir. Zira aksi halde bu gibi olaylar sonrası araç sürücüsü ile arasındaki iliÅŸkiyi kanıtlarken zorlanacaklardır. Ancak eÄŸer bu sisteme gereken bildirimler yapılmadıysa bile yine de araç baÄŸlama (trafikten men) iÅŸleminin iptali mümkündür.
KABİS denilen; rent a car firmalarının “araç kiralamasına iliÅŸkin tüm bilgileri” emniyete iletmesini öngören sistem mevcuttur. Emniyet Genel MüdürlüÄŸü bu sistemi; “KABİS ile sistemin kullanıcısı olan araç kiralama ÅŸirketlerinin sorumlu iÅŸleticileri ve yöneticileri, kiralanan araç bilgileri ile aracı kiralayanların kimlik bilgilerini Emniyet Genel MüdürlüÄŸüne elektronik ortamda anlık bildirebileceklerdir.” olarak tanımlamıştır. Ancak ÅŸu da bir gerçek ki ÅŸu an ‘rent a car ÅŸirketleri’ bu sisteme veri gönderme iÅŸini çoÄŸu kez layıkıyla yapmamaktadır. İşte bu halde korsan taksi nedeniyle baÄŸlanan aracı dava yoluyla geri alma sürecinde zorluklarla karşılaÅŸmaktayız.
Araç kiralama firması sahiplerinden kiraya vermiÅŸ oldukları her araçta korsan taksi faaliyeti yapılıyor mu diye denetim yapmasını beklemek ve bu denetimler için sıkı önlemler almasını beklemek hayatın olaÄŸan akışına aykırıdır. Rent a car firması bunu yapmaya kalkarsa bu durum özel hayatın gizliliÄŸi hali anlamına da gelir. Ayrıca bu durum, özel hayatın gizliliÄŸi yanında insanların çalışma özgürlüÄŸünün de ihlali sonucunu doÄŸurur. Her ÅŸey bir yana EGM, Valilik vb. hiçbir idari teÅŸkilattan rent a car firmalarının korsanı önlemesi yolunda gerekli tedbir ve denetimi nasıl ve ne ÅŸekilde yapacaklarına dair bir yasal mevzuat yahut yönerge, direktif yoktur (bu bile araç men iÅŸlemlerinin iptali için tek başına yeter sebeptir).
Kaldı korsan taksicilik fiilinin bir an için iÅŸlendiÄŸi varsayımında; bu kabahat, araç sahibinin eyleminden deÄŸil, sürücünün eyleminden kaynaklanmaktadır. Bundan ötürü araç sahibi olmayan sürücünün kabahati nedeniyle aracın trafikten men edilmesi hali, bu kabahati iÅŸlemeyen araç sahipleri yönünden “suç ve cezaların ÅŸahsiliÄŸi ilkesinin” açıkça ihlal edileceÄŸi aÅŸikardır. Her ÅŸey bir yana araç sahibinin kiraladığı yahut verdiÄŸi araçla ilgili olarak korsan faaliyetinde kullanılacağına iliÅŸkin önceden tahmin yürütmesini ve buna iliÅŸkin denetim yapmasını beklemek hayatın olaÄŸan akışı içerisinde mümkün olmayan ve baÅŸkaca haksızlıklara hukuksuzluklara davetiye çıkarabilecek bir durumdur.
Korsan Taksi Ek 2/3 Cezası Nedir?
2918 Sayılı Kanun’un Ek- 2. maddesinde 21/02/2019 tarih ve 7166 Sayılı Kanun’un 5. maddesiyle yapılan deÄŸiÅŸiklik uyarınca;
“Araçlarını motorlu araç tescil belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahiplerine 20.342 TL Türk lirası idari para cezası uygulanır. (bu rakam 2023 yılına ait rakamdır, her sene güncelleniyor)
Ayrıca, araç on beÅŸ gün süre ile trafikten men edilir.
İşleteni veya sahibi, sürücüsünün kendisi olup olmadığına bakılmaksızın aracın bu maddenin üçüncü fıkrasına aykırı olarak kullanılmaması hususunda gerekli tedbirleri almak ve denetimini yapmakla yükümlüdür. Araç, bu maddenin üçüncü fıkrasının;
( a ) bendinin ihlali hâlinde altmış gün,
( b ) bendinin ihlali hâlinde otuz gün,
( c ) bendinin ihlali hâlinde ise on beÅŸ gün süreyle trafikten men edilir.” Kaynak:2918 Sayılı Kanun
Bu Karayolları Trafik Kanunu cezalarına itiraz prosedürü de cezanın mahiyeti ve idari bir yaptırım ile birlikte uygulanıp uygulanmadığına göre deÄŸiÅŸmektedir.
Korsan Taksicilik Nedeniyle Trafikten Men (araç baÄŸlama) İşlemine Nasıl İtiraz Edilmeli?
BilindiÄŸi üzere ÅŸehirlerde ve belediye içerisinde sadece UlaÅŸtırma Bakanlığı’ndan yetki belgesi sahibi turizm araçları ve özel taksi plakasına sahip taksiler yolcu taşımacılığı yapabilmektedir. Ancak polislerin hukuka aykırı uygulamaları ve korsan taksiciler hakkında süregelen yaygın yanlış inançlar nedeniyle; korsanla alakası olmayan kiÅŸilerin iÅŸlettiÄŸi araçlara (son zamanlarda bu araçlara çeÅŸitli mobil uygulamalar nedeniyle motorsikletler de eklenmiÅŸtir) karayolları Trafik Kanunu’nun EK 2/3 maddesine göre idari iÅŸlem uygulanmakta ve para cezası kesilmektedir.
KiÅŸilerin araçları korsan taksicilik faaliyetinde kullanıldığından bahisle 60 gün süreyle trafikten men edilmektedir. EÄŸer sizin de aracınız 60 gün süreyle trafikten men edildiyse mahkeme kararı ile bu men iÅŸlemini kaldırmak ve aracına kavuÅŸmanız mümkün.
Ticari olarak kullanmadığınız halde sanki öyleymiÅŸ gibi kesilen Ek2/3 maddesi uyarınca trafikten men iÅŸleminin size tebliÄŸinden sonra 60 gün içerisinde İdare Mahkemesi’nde dava açılması gerekmektedir. Size cezayı hangi trafik ÅŸube kestiyse o bölgedeki idare mahkemeleri yetkilidir.
Korsan Taksicilikten Araç BaÄŸlanması İşlemi İptali Davasında Yürütmenin Durdurulması
Korsan taksicilikten araç baÄŸlanması halinde yukarıda da bahsettiÄŸimiz üzere yürütme durdurma talepli iptal davası açmalısınız. Bu yürütme durdurma talebinde bulunurken iki husus önem arz ediyor:
- Davalı idarenin savunması alınmaksızın ivedi olarak yürütme durdurma kararı alınmasın talep etmek suretiyle araç baÄŸlanması (trafikten men) iÅŸleminin yürütmesini durdurmayı talep etmelisiniz.
- Yürütme durdurma verilmez ise sonradan telafisi imkansız zararların doÄŸacağını özel kanunlar uyarınca 15 gün içerisinde karar verilmesi mecburiyetinde olunduÄŸunu hukuk dili ile izah etmelisiniz.